Dąb Bartek to jeden z najstarszych dębów w Polsce — jego wiek szacuje się na około 1000 lat. Rośnie na terenie leśnictwa Bartków w województwie świętokrzyskim. Zwany jest Królem Puszczy Świętokrzyskiej, gdyż ma ok. 30 metrów wysokości, natomiast obwód pnia zaraz przy ziemi sięga 13,4 metra. Dąb Bartek ma 700 lat .Dąb Bartek – jeden z najstarszych w Polsce dębów, od 1954 roku chroniony prawem jako pomnik przyrody, rosnący na terenie leśnictwa Ba Dąb Bartek ma około 700 lat, jest jednym z najstarszych i największych drzew w Polsce. Co roku turyści z całej Polski przyjeżdżają go oglądać. Potężny dąb, już w 1934 roku uznany za najokazalsze drzewo w kraju, wciąż stoi i żyje dzięki zabiegom pielęgnacyjnym, prowadzonym przez ludzi od ponad stu lat. Obecnie Bartka chroni Liczący wg różnych źródeł od 700 do 1000 lat dąb "Bartek" należy do najsłynniejszych i najczęściej podziwianych przez turystów pomników przyrody w Polsce. Jak głoszą legendy często odpoczywali pod nim polscy królowie jak Bolesław Krzywousty, Kazimierz Wielki czy też Jan III Sobieski, który miał ukryć w dziupli potężnego Dąb – najgrubsze polskie drzewo. Sosna – najpopularniejsze drzewa w Polsce. Świerk – smukła i prosta budowa. Buk – jedno z najpiękniejszych drzew liściastych. Brzoza – pionierski gatunek. Jodła – mocny iglak o szarej korze. Modrzew – drzewo z sezonowymi igłami. Cis – długowieczne drzewo iglaste. Vay Nhanh Fast Money. Legendy Świętokrzyskie Każdy z narodów świata ma opiekuna w postaci Anioła, który przed samym Bogiem świadczy o dobrych i złych postępach narodu. Każdy naród otrzymał Anioła Stróża w innych okolicznościach. Polska otrzymała stróża w dzień po chrzcie plemiona Polan. W niebie przed tronem Bożym stanął Anioł w ręku trzymający chorągiew z godłem Polski. Bóg w swej wielkiej łasce pozwolił Aniołowi nawiedzić, przywódcę naszego narodu. Stróż udając się do księcia Mieszka, pragnął przekazać mu nie tylko wspaniałą nowinę o Boskiej opiece nad narodem Polskim, ale również niezwykły dar, który będzie oddawał wielkość jego narodu. Zamyślony Mieszko, siedział w samotności na swym tronie, w sercu rozmyślając o nowej wierze, której nie rozumiał. Nagle w sali tronowej zajaśniało, a na środku pojawiła się niezwykła postać ubrana w biel. W ręku miała chorągiew z herbem Polan. - Kim jesteś? – zapytał książę podnosząc się z tronu. Anioł podszedł bliżej, w ręku ściskając coś niewielkiego. - Nie bój się książę. Pan pozwolił mi bym Cię nawiedził i przekazał nowiny. Jestem Aniołem stróżem twego narodu. Chrzest twego ludu był miły Naszemu Panu i Bogu. Ten, który włada wszechświatem pozwolił mi, bym jako opiekun narodu Polan, przekazał ci Niebiański Dar. Księże zachłyśnięty mową, podszedł do Anioła, rozglądając się wokoło licząc na wielkie skarby. Wtem Anioł rozłożył zaciśniętą dłoń, w której znajdował się mały żołądź. Mieszko zrobił oburzoną minę. - Wiem co kryje się w tym sercu książę. Pragniesz złota, które pozwoli ci jednoczyć plemiona Słowian. Pomnij więc na me słowa. Pan obdarzy cię synem, który będzie wspaniałym władcą, uznanym wśród możnych tego świata. Lecz nie on jest największym darem, a ten mały żołądź. Wyrośnie z niego wielkie i prężne drzewo, które będzie symbolem potęgi tego Państwa. Każdy zły czyn twego ludu, odciśnie piętno na tym drzewie. Im więcej niegodziwych czynów popełnicie tym więcej drzewo będzie cierpiało, aż zginie jak twój naród. Natomiast każdy dobry uczynek twego ludu, będzie wzmacniał drzewo w sile, sprawi że zamieszkają w nim ptaki, natomiast w twoim państwie znajdą ukojenie cierpiący tego świata z każdego narodu. Dąb będzie wspaniały i niezniszczalny dla człowieka tak jak twoje państwo i twój nardów. Lecz powtarzam po raz drugi aby tak się stało, naród twój pośród innych ma czynić dobro, a Wola Pana będzie po waszej stronie aż do skończenia świata. – Po tych słowach Anioł zniknął tak szybko jak się pojawił, pozostawiając księcia w szoku z żołędziem w dłoni. Zachwycony książę, natychmiast wyruszyła aby odnaleźć odpowiednie miejsce do posadzenia żołędzia. Mieszko wiedział, że dęby żyją długo, ale jak każde drzewo kiedyś się starzeją i obumierają. Mieszko długo się zastanawiał nad tym co zrobić, aby w przyszłości drzewo nie zostało zniszczone a wraz z nim jego naród. Wezwawszy do siebie gońców, nakazał udać się do wszystkich grodów swego państwa, aby tam opowiedzieli niezwykła historię księcia. Dzięki temu legenda o Dębie Bartku tak jak i samo drzewo przetrwało ponad tysiąc lat, będąc świadkiem wydarzeń wspaniałych i tragicznych dla narodu polskiego. Dąb Bartek – prawdziwy pomnik przyrodyNajsłynniejsze (chyba) polskie drzewo znajdziecie przy drodze prowadzącej z Zagnańska do Samsonowa. W województwie świętokrzyskim kilkanaście kilometrów od Kielc. Teren ten należy do leśnictwa Bartków. Jest to pomnik przyrody od roku 1954. Jednakże już w 1934 ceniony botanik profesor Władysław Szafer uznał dąb Bartek jako najbardziej okazałe drzewo w legenda według której w pniu ukrył swoje skarby król Jan III ma lat?Oczywiście nikt dokładnie tego nie wie. Swego czasu uważano, że może nawet 1200. Według badań i publikacji polskiego dendrologa Cezarego Pacyniaka wyszło niespełna 700 (wydanie z roku 1992).A jaki jest duży?Ma ponad 28 metrów wysokości (dane z roku 2014). Obwód jego pnia liczy kilkanaście metrów. Jest nieco różny w zależności od tego na jakiej wysokości się go mierzy. Jego korona mieści się w prostokącie 20 x 40 metrów. Trzeba pamiętać, że drzewo cały czas żyje i rośnie toteż zapewne co kilka lat rozmiary te stają się Bartek – plomby, podpory i piorunochronDla ratowania wiekowego staruszka trzeba raz po raz wymyślać sposoby na przedłużenie jego egzystencji. Dlatego w jego pniu umieszczono plombę. Najpierw, w roku 1920 cementową, a od 1978 żywiczną. Ciężkie konary są podtrzymywane przez liczne teleskopowe najmniej dwukrotnie w ciągu ostatniego stulecia drzewo było zagrożone przez ogień. Najpierw w roku 1906 podczas pożaru pobliskich zabudowań, a w 1991 uderzył w niego piorun. Aby problem się nie powtórzył Bartek ma założony piorunochron. Dla zabezpieczenia przed suszą pod drzewem znajdują się studzienki jakiś czas powstają nowe niebezpieczeństwa. Między innymi próchnienie. Trzeba wierzyć, że znawcy tematu będą wynajdywali kolejne sposoby jego słynne drzewa w PolsceMiłośnicy dendrologii (nauki o drzewach) być może słyszeli o Cisie Henrykowskim (w Henrykowie na Dolnym Śląsku) – podobno najstarszym drzewie w naszym kraju. W Chojnie w województwie zachodniopomorskim zobaczycie słynny platan o imieniu Olbrzym. Natomiast obok zamku w Chudowie na Górnym Śląsku niedaleko Gliwic znajdziecie topolę Teklę. Wewnątrz jej pnia zmieścił się prawdziwy bufet z – pomnik, kapliczka i alejaW roku 1933 w sąsiedztwie Bartka został umieszczony kamień upamiętniający Związek Walki Czynnej i Związek Strzelecki. Zwróćcie też uwagę na kapliczkę poświęconą patronowi myśliwych – świętemu Hubertowi. W pobliżu jest jeszcze aleja innych pięknych drzew z jesionami, jaworami, klonami i lipami. Foto: własneContinue Reading Dąb Bartek. PAP/Michał Walczak Dąb Bartek jeden z najstarszych i najokazalszych pomników przyrody w Polsce, doczeka się potomków. Z sędziwego drzewa leśnicy pobrali pędy, z których wyhodowane zostaną małe sadzonki, będące kopiami genetycznymi Bartek jest nazywany królem Puszczy Świętokrzyskiej. Okazałe drzewo rośnie w Zagnańsku, w powiecie kieleckim. Szacuje się, że ma około 700 lat. Mierzy prawie 30 metrów, a obwód pnia jego na wysokości 1,30 metra to blisko 11 m. Ze względu na sędziwy wiek oraz imponujące rozmiary uznawany jest za najokazalsze drzewo w Polsce. W celu zachowania wyjątkowych cech Bartka, leśnicy zdecydowali pobrać z niego pędy, a następnie w specjalnych warunkach wyhodować z nich nowe drzewka. Rzeczniczka Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu Edyta Nowicka poinformowała PAP, że procedurę przeprowadzi Arboretum Leśne im. Stefana Białoboka przy Nadleśnictwie Syców (Dolnośląskie). 17 lutego pracownicy ośrodka pobrali z dębu 300 tzw. zrazów, czyli fragmentów jednorocznych pędów. Dąb zostanie rozmnożony wegetatywnie poprzez szczepienie. Będzie ono polegać na połączeniu pędu Bartka z tzw. podkładką, która posiada system korzeniowy. Dzięki takiemu zabiegowi część nadziemna przyszłego drzewka będzie stanowić stuprocentową kopię genetyczną Bartka. Leśnicy liczą, że odziedziczy również cechę długowieczności genetycznego bliźniaka. Przez pierwsze dwa tygodnie sadzonki będą przechowywana w specjalnym ogrzewanym namiocie w arboretum. Następnie trafią do szkółki leśnej w Nadleśnictwie Daleszyce (świętokrzyskie). W przyszłym roku drzewka będą gotowe do wysadzenia. "Leśnicy z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu i Nadleśnictwa Zagnańsk rozdysponuję je wg zgłoszeń – przeznaczając na szczególne okazje i miejsca. Doskonałą okolicznością do posadzenia potomków dębu Bartka – symbolu ochrony przyrody - będzie 100-lecie Lasów Państwowych przypadające w 2024 roku, czy jubileusz 160-lecia powstania styczniowego – w 2023 roku. Do sadzonek dołączany będzie okolicznościowy certyfikat potwierdzający ich pochodzenie" – powiedziała Nowicka. Dąb Bartek z racji sędziwego wieku obradza rzadko lub wcale, dlatego trudno jest wyhodować sadzonki z żołędzi. Pierwszy raz na rozmnażanie wegetatywne zdecydowano się w 2017 roku, wówczas z pobranych pędów wyhodowano 400 sadzonek. Wiele z nich zostało posadzonych przez różne instytucje i organizacje w całym kraju w ramach upamiętnienia jubileuszu 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości i przy innych okazjach. Jak zapewniają leśnicy, Bartek jest w dobrej kondycji. Ekspertyzy wykonane w ramach projektu ochrony drzewa wskazały, że statyka drzewa jest właściwa. Pomagają w tym podpory, które zabezpieczają niższe partie dębu. Leśnicy regularnie wykonują też zabiegi ochronne: doświetlenie korony, usunięcie nalotów drzew i roślin zielnych ze wgłębień w obrębie konarów. Ze względu obniżenie wód gruntowych, planowane jest również wykonanie instalacji nawadniającej Bartka. Ma ona powstać w tym roku. Dąb Bartek w 1934 r. został uznany przez sąd konkursowy przyrodników pod przewodnictwem prof. Władysława Szafera za najokazalsze drzewo w granicach międzywojennej Polski. Od 1952 roku jest chroniony prawem jako pomnik przyrody. (PAP) Autor: Wiktor Dziarmaga wdz/ mir/ Dąb Bartek Pomniki przyrody, którymi najczęściej są najstarsze drzewa, stanowią ciekawe atrakcje turystyczne. Dąb Bartek rosnący na terenie Nadleśnictwa Zagnańsk jest tego doskonałym przykładem. Można wręcz powiedzieć, że to istny celebryta wśród drzew, nazywany jest nawet królem Puszczy Świętokrzyskiej. Kiedy znajdziemy się w cieniu dębu, zrozumiemy dlaczego… Już przed II wojną światową uznany był za najokazalsze drzewo w Polsce, ale pomnikiem przyrody Dąb Bartek został ogłoszony dopiero 1954 r. → DĄB SZYPUŁKOWY, WIEK ok. 700 LAT, ­WYSOKOŚĆ ok. 28,5 m, OBWÓD PNIA NA WYSOKOŚCI 1,30 M WYNOSI 10,9 m, MIĄŻSZOŚĆ (OBJĘTOŚĆ) ok. 72 m³, ZASIĘG RZUTU KORONY 604 m2 → Lokalizacja: ZAGNAŃSK, woj. świętokrzyskie (GPS: W 1934 r. sąd konkursowy, któremu przewodniczył prof. Władysław Szafer – słynny polski botanik, uznał, że to właśnie Bartek jest najbardziej okazałym drzewem w Polsce. Można domniemywać, że od tego momentu dąb zaczął być sławny. Jako jedno z nielicznych drzew przez lata był wymieniany w podręcznikach szkolnych, dlatego słyszeli o nim chyba wszyscy Polacy. W 1933 roku z z okazji 25-lecia Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego w Samsonowie, w pobliżu dębu odsłonięto pamiątkowy kamień z napisem “W 25-lecie ZWC i Związku Strzeleckiego 1908-1933 — Obywatele” . Obecnie kamień znajduje się od strony wschodniej stronie Bartka. Na drzewie znajdują się dwa żeliwne odlewy Chrystusa Ukrzyżowanego. Widniejąca na jednym z nich data 1853 r. może wiązać się z epidemią cholery. Niefortunne wydarzenia dla Bartka miały miejsce w 1906 r., kiedy w wyniku strzelaniny i bójki wynikłej podczas napadu na Urząd Nadleśnictwa Samsonów, położonego po wschodniej stronie wiekowego dębu, zostały podpalone budynki gospodarcze. Po pożarze od strony wschodniej w pniu drzewa powstałą martwica boczna. Odmłodniał? W 1952 r. dąb Bartek został uznany za chroniony prawem pomnik przyrody. Wówczas w jego opisie podano wiek 1200 lat. Ponoć w cieniu drzewa pod Zagnańskiem odpoczywał sam król Jan III Sobieski. Wiek dębu nie jest dokładnie znany, bo badania które mogłyby dać w miarę precyzyjny wynik byłyby zbyt inwazyjne dla drzewa. Dzisiaj specjaliści mówią raczej o 700 latach więc można uznać, że dąb Bartek odmłodniał o 500 lat. Obwód pnia na wysokości 1,3 m, jaki podają dzisiaj naukowcy to 980 cm, a w 1952 r wynosił “zaledwie” 964 cm. Miąższość całego drzewa wynosi 72 m³, a grubizny 65 m³ w tym pień główny 46 m³. Ochrona Żywotność sławnego drzewa, oczywiście jak na tak imponujący wiek, oceniana jest nieźle. Jednak staruszek ma swoje bolączki. Bodaj największą jest zachwiana stabilność. Konary dębu są bardzo rozłożyste, a korona niesymetryczna. Większość grubych gałęzi rozwinęła się w kierunku południowym i zachodnim. Żeby je chronić przed złamaniem podtrzymuje się je specjalnymi podporami zabezpieczającymi. Pierwszą założono już w 1949 r. Obecnie jest ich 15 i mają specjalną konstrukcję umożliwiającą ruchy gigantycznych konarów. Warto też dodać, że Dąb Bartek w środku jest pusty i to do dawna. Próchnienie pnia drzewa spowodowało, że betonową plombę założono już ponad sto lat temu (w 1920 r.). Użyto w tym celu aż 8 m sześc. betonu. W tym samym roku obcięto suche gałęzie i ustawiono ogrodzenie wokół drzewa. Cementową plombę usunięto w 1978 r., zastępując ją drewnem sosnowym i żywicą epoksydową, uprzednio zabezpieczając wnętrze środkami grzybobójczymi. W 1997 r. usunięto stare drewniane podpory stosując w ich miejsce teleskopowe metalowe podpory z gumowymi podkładami. Zdrowie pomnika przyrody Bartka nie omijają powszechne problemy z brakiem wody. Jak wykazały badania warunków hydrologicznych, w miejscu gdzie rośnie dąb, poziom wód gruntowych znajduje się 10 m pod powierzchnią. Drzewo korzysta zatem jedynie z wód opadowych. Okresy suszy glebowej mogą być jednym z zagrożeń dla drzewa. Lasy Państwowe (Nadleśnictwo Zagnańsk) opiekujące się tym drzewem planuje zlecić opracowanie koncepcji systemu nawadniającego, by w przyszłości podlewać Bartka. W 2020 r. dąb z Zagnańska wypuścił liście pod koniec maja, co z uwagi na późne przymrozki w okresie tzw. zimnych ogrodników i kwietniową suszę było bardzo dobrym posunięciem… Odwiedzanie dębu Bartek i fotografowanie drzewa jest bardzo wygodne, bo rośnie on w pobliżu drogi przy której znajduje się parking. Wystarczy kilka kroków od samochodu by znaleźć się przy pniu Bartka. Takie pomniki przyrody, jak drzewo Dąb Bartek trzeba zobaczyć! Źródła w/w informacji: „Bartek Nasz Wspólny Znajomy”, Nadleśnictwo Zagnańsk/Wydawnictwo Epograf 2018 Nadleśnictwo Zagnańsk Fot. Tomasz Dębiec / Wydawnictwo Quercus JAK ODRÓŻNIĆ DĘBA SZYPUŁKOWEGO OD BEZSZYPUŁKOWEGO? W lasach występują dwa rodzime gatunki dębów: szypułkowy i bezszypułkowy. Charakterystyczne dla dębu szypułkowego są odwrotnie jajowate, klapowane liście oraz będące przysmakiem wielu zwierząt leśnych owoce – żołędzie osadzone na długiej szypułce. Dąb bezszypułkowy różni się dłuższym ogonkiem liścia oraz krótką szypułką. Dąb jest niewątpliwie królem naszych drzew. To potężne i majestatyczne drzewo. Jego ciemnoszara, spękana kora pokrywa okazały pień i konary, tworzące rozłożystą koronę. Dąb bezszypułkowy natomiast odznacza się prostym, sięgającym prawie wierzchołka pniem oraz cieńszą, mniej spękaną korą. GDZIE ROŚNIE? Dąb szypułkowy rośnie na terenie całego kraju, jest gatunkiem nizinnym, a w górach może sięgać jedynie do 600 m Bezszypułkowego nie spotkamy natomiast na terenie Suwalszczyzny i Mazur. Oba dęby często występują jako domieszka w lasach mieszanych, a czasami samodzielnie tworzą lasy zwane dąbrowami. PRZEMIANA POKOLEŃ Dąb szypułkowy lubi gleby żyzne i wilgotne, a bezszypułkowy dobrze sobie radzi na suchszych i uboższych siedliskach, jest jednakże bardziej ciepłolubny. Oba gatunki odnawiają się naturalnie pod okapem drzewostanu najczęściej w formie kęp, jednakże ze względu na duże wymagania świetlne wymagają odsłonięcia z góry. Można je również odnawiać sztucznie przez siew oraz sadzenie. TO CIEKAWE! Dąb dostarcza cennego drewna, twardego i trwałego, które chętnie wykorzystywane jest w budownictwie i stolarstwie. Do najbardziej poszukiwanych surowców należy tzw. czarny dąb – polski heban, który można uzyskać po kilkusetletnim leżeniu drewna w wodzie lub pod ziemią na skutek reakcji zawartych w nim garbników z solami żelaza. TABLICA EDUKACYJNA DLA NADLEŚNICTW: Największą trakcją trasy jest nazywany Królem Puszczy Świętokrzyskiej Dąb „Bartek”. To najstarsze w Polsce drzewo według licznych legend ma ponad Zagnańsk PKP – Dąb „Bartek” – Janaszów – leśniczówka Świnia Góra – rezerwat „Dalejów” – PKP Suchedniów Oznakowanie: odcinek Zagnańsk – rezerwat Dalejów szlak zielony; odcinek rezerwat Dalejów – Suchedniów szlak czarny; Czas przejścia: około 5:30h (czas przejścia nie uwzględnia zwiedzania obiektów). Suma podejść: 230m Długość trasy: 25 km Warto zobaczyć:Zagnańsk – główną atrakcją turystyczną miejscowości jest słynny Dąb „Bartek”, ale warto też zwrócić uwagę na uznaną za pomnik przyrody aleję drzew. Rosną tu objęte ochroną cisy, a także klony, jesiony, lipy i modrzew. Średnice pni wahają się od 40 do 180 cm, wysokość dochodzi do 30m, a wiek najstarszych drzew szacowany jest na 300 lat. Do „Bartka” należy z alei skręcić w prawo. Wiek tego szacownego dębu przekracza według tradycji 1200 lat. Średnica pnia wynosi 3,14m, a wysokość dochodzi do 30m. Drzewo zostało w 1906 r. uszkodzone przez pożar, a w 1991 uderzył je piorun, dlatego też wymagało ono ratunku ze strony człowieka. Jego wnętrze zabezpieczono pierwotnie betonowymi plombami, które potem wymieniono na drewno i trociny zespolone żywicą epoksydową. Teren jest sztucznie nawodniony, a konary podtrzymują Świnia Góra – utworzony w okresie międzywojennym rezerwat został ponownie objęty ochroną w 1953 r. Jest to jedyny w Górach Świętokrzyskich zachowany fragment zbiorowiska leśnego o dużym stopniu zróżnicowania, odpowiadający dawnej Puszczy Świętokrzyskiej. W drzewostanie mieszanym dominuje jodła z domieszką dębu, modrzewia, sosny, buka, klonu, jaworu, świerka, brzozy, osiki i olszy. Wiek niektórych drzew przekracza 200 lat. W runie leśnym dominują rzadkie gatunki, m. in. lilia złotogłów, wawrzynek czy widłak jałowcowaty. Bogactwo gatunków drzew, roślinności krzewiastej i zielnej, porastających różnorodne siedliska z wykształconymi piętrami roślinności na tak niewielkim obszarze stawia go na pierwszym miejscu pod względem wartości naukowych i krajoznawczych wśród rezerwatów leśnych kielecczyzny. W pobliżu rezerwatu znajdują się ślady dawnego górnictwa rud żelaza. Rezerwat Dalejów – utworzony w 1978 r. rezerwat o powierzchni 88 ha obejmuje ochroną wielogatunkowe drzewostany (głownie jodły i modrzewie) o charakterze naturalnym, typowym dla Puszczy Świętokrzyskiej. Niektóre drzewa mają nawet 180 – to słynące głównie z przemysłu miasto urzeka urozmaiconym krajobrazem, pobliskimi rezerwatami przyrody, bogatym światem roślin i zwierząt. W samej miejscowości warto zobaczyć kościół pw. św. Andrzeja Apostoła z wczesnobarokowym ołtarzem. W pobliżu znajdują się dwa rezerwaty: Kamień Michniowski (z wychodniami piaskowców dolnodewońskich) oraz rezerwat Dalejów (gdzie ochronie podlegają wielogatunkowe drzewostany o charakterze naturalnym). Suchedniów posiada także malowniczy zalew rekreacyjny.

dąb bartek w polsce